Is er wat te beleven in die kleine, dun bevolkte provincie? Nou, ik zou zeggen van wel!

Al jaren bezoek ik het Shakespeare Theater in Diever, nadat ik daarmee al meer dan 10 jaar geleden kennismaakte via een kortstondige relatie. Iemand die woonde in Diever en actief was in het theater. Maar wie niet, in Diever?

Dit jaar Antonius en Cleopatra, een drama maar altijd met hilarische elementen, evenals veel voorgaande jaren bewerkt en geregisseerd door Jack Nieborg. Deze weken waren er try-outs, maar dat is altijd al de moeite waard om te gaan kijken en mee te maken dat er nog aan gesleuteld wordt. De laatste try outs voor de zomervakantie zijn voorbij. Dan in augustus nog een paar, en dan is het gestold. Maar nog altijd in beweging want het is live én in de natuur..

Vrijdagavond was het onverwacht toch een beetje regenachtig en deze en gene worstelde zich in een poncho. Paraplu’s uiteraard verboden in een openlucht theater.. en ook fotograferen met je mobiel tijdens de voorstelling want dat leidt af maar ontneemt je ook de beleving.

Tijdens het voorprogramma mocht het nog wel… en er werd mee gespeeld door toeschouwers op het toneel uit te nodigen voor een selfie. En de muziek speelde, en de acteurs hingen wat rond en legden contact met het publiek.

Na de voorstelling ging ik door het bos naar mijn stekje op Camping Diever; al jaren op het trekkersveld maar ze hebben zich ontwikkeld! Er zijn nu kampeerplekken met eigen sanitair, en hutten bieden extra comfort. Op die heuvel bij het trekkersveld staat een Koekoeksnest.. zag er wel aangenaam uit maar ik heb dan mijn mini tent bij me, meer heb ik niet nodig voor 1 nacht. De konijntjes dartelen rond, de vogels wekken je en de verse broodjes staan klaar.

En omdat ik had beloofd mijn mini tent over te dragen aan mijn kleindochter die ermee naar Buitenkunst zou gaan, hing ik nog wat rond in Drenthe. Ik besloot nu maar eens het Herinneringskamp Westerbork te gaan bezoeken. Ik kom al jaren in de buurt maar het kwam er nooit van.

Westerbork

Wat een indrukwekkende presentatie van een kamp dat begon rond 1938 als locatie voor gevluchte Duitse joden ( die het zelf bouwden en betaalden) ; vervolgens het bekende Durchgangslager voor joden ( en Sinti en Roma) die waren opgepakt en op transport gingen naar het oosten. Daarna als internering voor gevangen Duitsers en ander tuig; de teruggekeerden uit Ons Indië, en uiteindelijk als woonoord voor Molukkers onder de naam Schattenberg.

Pas toen het al bijna gesloopt was bedacht men dat het toch wel een herinneringsplek moest zijn. Een flink deel van het terrein was al weggegeven voor het plaatsen van de radiotelescoop. Dus een bezoekerscentrum moest een paar kilometer verderop omdat er geen verstoring van het signaal uit het heelal mag zijn, en van daar kan je met een pendelbus naar het kampterrein.

Het verleden is op subtiele wijze zichtbaar gemaakt door de locatie van een aantal belangrijke gebouwen op te hogen, zodat duidelijk wordt wat er was. Een stuk van de rails is opnieuw geplaatst met een paar wagons er op; hier worden continu namen voorgelezen van voormalige gevangenen. Een oude barak is teruggekregen van een boer die die had gekocht en in gebruik genomen als kippenschuur. Er staat nog een wachttoren. Het officiële monument bestaat uit een paar 100 meter rails die eindigen in een opgeheven uitroep. Aan het andere eind is een muur die aangeeft dat je niet weg kon. Het originele stootblok staat daar achter.

Een prima gids vertelt de verhalen. Als rondleider in Jachthuis Sint Hubertus heb ik ook goed gekeken hoe zij het deed; zij is voormalig lerares Duits en ze laat je voelen hoe wij allemaal deel zijn van de geschiedenis en dat oordelen ingewikkeld is. De commandant van het kamp, Albert Konrad Gemmeker, kreeg een milde straf; getuigen verklaarden dat hij in de omstandigheden een goed mens was die zorgde dat de sfeer in Kamp Westerbork goed was. En in zijn positie ‘wist hij ook niet wat er in het oosten gebeurde’.. elke dinsdag zo’n 800 mensen op transport en dan ’s avonds een bonte avond..

Ik heb geen foto’s gemaakt omdat ik liever wilde ondergaan wat er te ondergaan was, en dat was veel.

Er waren veel jongere mensen. Hopelijk hebben ook zij de boodschap meegekregen. “Nie Wieder” is makkelijk uitgesproken maar het gebeurt sluipend. Zoals Willem Alexander zei: het begon met een bordje in het Vondelpark.

In de Nederlandse politiek is het nu: Nieuw spel nieuwe kansen. Maar laten we wel opletten..

Schijn bedriegt: de Shakespeare uitvoeringen in Diever worden uitbundig voorzien van zichtbaar en hoorbaar geweld. Het heet een tragedie maar je hebt een leuke avond. Gemmeker, de commandant van Kamp Westerbork deed er alles aan om de gruwelijke werkelijkheid buiten beeld te houden. In de drukste periode zo’n 15000 mensen bij elkaar in een te kleine ruimte. Maar wel zoveel mogelijk aan het werk, een ziekenhuis mét tandartszorg, en elke dinsdag (na vertrek van het transport) een bonte avond..