Ik had een tentoonstelling geboekt in het Institut du Monde Arabe. Dat is gevestigd aan de Seine, en vlakbij de universiteitsgebouwen. Ik was wat vroeg, liep even rond in de buurt – en realiseerde me dat dat vlakbij mijn eerste schreden in Parijs was! Nee, niet 1968 maar 1967. Net mijn eindexamen gedaan, busreis met ROY, een weekje in een goedkoop hotel in het 5e arrondissement vlakbij de Place de Contrescarpe, en bij de Ecole Polytechnique waar een jongen studeerde die ik de zomer daarvoor had ontmoet. We hadden met elkaar gecorrespondeerd (goed voor mijn Frans) en we ontmoetten elkaar een paar keer tijdens dat verblijf in 1967. De Ecole Polytechnique was een militair instituut dus mijn vriend liep in zijn gala uniform mee in de parade van de Quatorze Juilliet. En die avond was er dansen op de Place de Contrescarpe. Ik zag de buurt nog hetzelfde maar toch veranderd: het gebouw van de Ecole Polytechnique stond leeg en er werd kennelijk naar een nieuwe bestemming gezocht. Ja, zo gaat dat in Nederland ook .

Het Institut du Monde Arabe had ik nog nooit bezocht maar het stond nu op mijn verlanglijstje. Ik boekte vooraf een tijdslot voor een tentoonstelling van Mehdi Qotbi, een Marokkaanse kunstenaar. Bijzonder: Volgens de regels van de Islam mag je mensen en dieren niet afbeelden. Hij maakt een soort schilderijen dat je abstract zou kunnen noemen; kleur en patronen zijn belangrijk , en sommige doeken waren geïnspireerd op de tapijten die hij zijn moeder zag knopen of weven. Met de franje eraan.

Kenmerkend aan het gebouw zijn de ramen; die worden bestuurd door de hoeveelheid invallend licht en veranderen dan in patroon.

Halloween is overal

In de Thalys zaten veel kinderen; het was herfstvakantie. Naast mij twee vriendinnen met hun kinderen in de basisschoolleeftijd. “Zouden ze in Parijs ook Halloween vieren?”. Ik dacht: hmm zou ik niet weten. Maar er is wel degelijk een hoop Halloween activiteit in Parijs; in verschillende buurten waar ik verbleef werden rondtrekkende groepjes kinderen en jong-volwassenen gesignaleerd die in de horeca snoep kwamen halen of een borrel. Veel bijbehorende versieringen zoals spinnenwebben, maar ook bebloede voetstappen in het Grand Café.

Vervoer: de métro!

Ik vond het weer een genot om vlot van hot naar her te gaan met de metro; het kaartjessysteem is aan het veranderen. Lange tijd zorgde ik dat ik nog een kaartje overhield van mijn carnet van 10 zodat ik niet direct naar een loket hoefde; ik gaf ook rustig anderen mijn overgebleven kaartjes mee onder voorwaarde dat ze er minstens 1 aan mij teruggaven. En ja, nu, jaren later deden die kaartjes het nog steeds! Maar inmiddels trek je een digitaal dagkaartje uit de automaat dat steeds weer werkt als je bovengronds bent geweest, en het is heel goedkoop. Parijs bevordert echt het openbaar vervoer. Voor het eerst zag ik nu de aanduidingen op de Oude Lijn waar de trein het station verlaat: wat de richting is.

Een bijzonder kerkhof: Saint-Pierre-du-Calvaire

Een Ikje in de NRC bracht me op het spoor: er is een kerkhof in Parijs dat maar 1 dag per jaar open is , en wel op 1 november. Het is gelegen op Montmartre, en het is niet Père Lachaise. 1 November paste in mijn programma dus toog ik naar metrostation Abesses; dat is heel diep gelegen onder de Butte. De trap naar de uitgang telde 181 treden, zo werd aangegeven. Er was ook een lift maar toen was ik al onderweg. Een drukte van belang natuurlijk; even in de kerk gekeken, in optocht de straten door en de trappen op naar Place du Tertre met alle portretschilders en eten en drinken, diagonaal oversteken – en dan de rust op het pleintje voor de kerk waar al een rij stond voor het bezoek aan het kerkhof. Een familie met 2 meisjes liep langs de rij, met chrysanten in de armen. Later zag ik ze nog bezig met het verzorgen van een graf dat ze kennelijk geadopteerd hadden. Om 13.00 ging de poort open. We liepen naar binnen, vergaapten ons aan de besloten ruimte en de bemoste graven – en dan bleken er gidsen te zijn.

Na 2 pogingen trof ik de best verstaanbare. Luid en duidelijk, met foto’s, vertelde hij over wie er zoal lagen. De Franse Revolutie kwam tot leven; bij veel graven werd verteld dat die ‘was geguillotineerd in 1794′. Onderlinge relaties: die was getrouwd met een dochter van die; generaals, scheepsartsen die de wereld rond hadden gevaren; na verloop van tijd kwam een vrouw in mijn groepje in opstand: “U vertelt alleen maar over notabelen; lagen hier geen gewone mensen?”. Ja wel, maar daar weten we niets van, vaak niet eens de naam, en zeker geen verhaal. Terechte vraag, goede uitleg, maar als iemand dan blijft doorzagen – valt zo’n groepje uit elkaar.

Een bijzonder concert

Van tevoren had ik voor verschillende musea een tijdslot geboekt ( zo gaat dat tegenwoordig; voor Pompidou was ik nog maar net op tijd voor een tijdslot om half 1 op mijn dag van vertrek) maar nog niet toegekomen aan het uitzoeken van een concert – of twee. Zoek op concert, genre, plaats en periode, en er komt vaak wat leuks tevoorschijn. Nu trof ik het: 30 oktober, mijn dag van aankomst, was er in de Eglise de Madeleine een concert ter herinnering aan de uitvaartdienst voor Frederic Chopin, precies 175 jaar eerder op diezelfde plek. Een orkest (Hélios) had het initiatief genomen voor een eenmalig programma met enkele Chopin walsen uitgevoerd door strijkkwartet, een nocturne ook van Chopin met een kwintet. Dan een medley van maconnieke rouwstukken door het orkest en tot slot, indertijd op verzoek van Chopin zelf, het hele Requiem van Mozart met orkest, groot koor en solisten! Toen mochten vrouwelijke solisten nog niet in de kerk optreden maar de zangeressen stonden achter een gordijn.

In afwachting van het openen van de zaal stonden we al in het voorportaal terwijl men nog aan het oefenen was. Een eenmalige productie, niks routine. Als toegift: Ave Verum. Zou zó mee willen zingen..

Musee d’Orsay

Echt een favoriet; ik ga er bij elk bezoek aan Parijs wel even naar binnen. Deze keer nam ik de tijd voor de beelden: er waren nieuwe beelden toegevoegd in stijl met de vaste collectie.

Die faun die daar tussen ligt: die is wel echt klassiek!

Rond de grote klok staat altijd een rij om op de foto te gaan; daar omheen was een kleine tentoonstelling van mooi nieuw werk, waarvoor weinig belangstelling was.

Parijs, dat betekent: veel lopen..

Eigenlijk ben ik in Parijs van ’s morgens vroeg tot in de avond onderweg. Ik zit eens ergens om iets te eten of te drinken; ruim voorhanden! Bezoek tentoonstellingen maar ook wijken waar ik eerder was of nog nooit; er zijn altijd weer nieuwe ontdekkingen. Een parkje, een pleintje in Le Marais met Joodse scholen met herdenkingsplaquettes maar ook met aankondiging dat er elke zaterdagmorgen een kleuterklas is; in het café ernaast staan de lekkernijen en de knuffels al klaar en krijg ik net als de kleuters een lolly aangeboden. De nieuwe vestiging van UNIQLO; die beginnen naast de Internet verkoop met fysieke winkels waar je de stoffen kunt voelen en de kleding kunt passen. Druk! De parken: vijvers met stoelen en banken waar het met het wat frisse herfstweer prettig is om even te zitten lezen en een crèpe te snoepen. In de Luxembourg komt een stoet kinderen voorbij op ezels; stapvoets, ouders lopen mee en zijn druk met fotograferen, een man met een XL stoffer en blik loopt er achteraan om de ezelpoep op te ruimen. De Olympische ringen op verschillende plaatsen waar gespeeld en gefotografeerd wordt. Canal Saint Martin, de Seine-oevers, de ruimte voor de fiets; wandelen van Orsay naar het Petit Palais over een voetgangersbrug en door het stuk van de Tuilerieën en de parken langs de Champs Élysées waar ik nog nooit gelopen had. Winkeltjes in mijn buurt waar ik een waterglas scoorde, tweedehands voor 1,50. Contant graag, met wisselen van een tientje bij een collega winkelier aan de overkant. De draaimolen op het pleintje vlakbij mijn hotel.

Mijn stappenteller was trots op mij. Daarna was ik een paar weken ziek en kreeg ik door diezelfde stappenteller een rollator aangeboden..

Wanneer mag ik weer..

Het verveelt nooit. In die bijna 60 jaar was ik er vaak, jaren 80 mee met mijn ex die op dienstreis was naar ESA of OESO, eens een wintervakantie met mijn kinderen, voor een paar dagen, soms op doorreis tussen de ene nachttrein (uit Spanje of Portugal) en de volgende, naar huis. Altijd weer nieuwe ontdekkingen én het vertrouwde gevoel van thuiskomen. Ook mijn levensfase en ontwikkeling heeft invloed op wat ik daar zoek. Wanneer mag ik weer?