Voor het eerst sinds 30 jaar bezocht ik van de week de Efteling.

Ik herkende weinig. Mijn kleinkinderen hebben nu de leeftijd van mijn kinderen toen. Een van de herinneringen was een wat belachelijke figuur die je welkom heette en aanwijzingen gaf als je kwam aanrijden. En iets van sprookjes, en de Python was er ook al, volgens mijn kinderen nu.

Inmiddels heb ik op een andere manier leren kijken naar zo’n fenomeen: met een organisatiebril.

En het is een perfect georganiseerde wereld. Als je aan komt rijden is er een kleine file, maar de hoeveelheid asfalt is goed afgestemd op de hoeveelheid verkeer. Soepeltjes word je naar een parkeerplek gemanouvreerd; iedereen stapt uit, klapt buggies en ander rollend materieel uit naar behoefte en voorziet zichzelf van tassen en rugzakken om de dag door te komen. De menigte beweegt zich richting ingang, van verre te zien (weten mijn kleindochters) aan het opvallende poortgebouw. Geen wanklank in de rij, behalve wat onduidelijkheid of je met je vooraf bestelde kaartje nog langs de kassa moet. Nee, wordt even uitgewisseld, je kunt dan een stap overslaan. Wel even langs de kassa voor de uitrijkaarten. Gaat er eigenlijk ook openbaar vervoer naar de Efteling?

In de rij staan is de hoofdactiviteit van de dag. Behalve in het sprookjesbos, waar een deel van de familie met de jongste kleindochter de ronde maakt. O, toch wel! Wachten op de trilplaat bij de trollenkoning, een rondje in de rij bij de Waterlelies (het sprookje van Fabiola, die inmiddels ook wat minder sprookjesachtig uit de hoek is gekomen) en bij de Chinese Nachtegaal. De Nieuwe Kleren van de Keizer zijn direct voor iedereen zichtbaar. Het figuur van de naakte keizer is ook wel een opsteker voor de niet meer zo slanke bezoeker..

Maar bij de niet sprookjesachtige attracties is er een professioneel georganiseerde wachtrij. Met een bordje erbij: vanaf dit punt is de wachttijd … minuten. Veel wachtrijen zijn inmiddels overdekt; het wachten is zo comfortabel mogelijk gemaakt. Af en toe wordt het wachten onderbroken door een paar minuten in een attractie. In de rij wordt wat gegeten en gedronken, gepraat… Er is geen agressie, geen competitie. In de dubbele achtbaan Joris en de Draak wordt die competitie er kunstmatig in gebracht.

De techniek is perfect: alles werkt feilloos, de achtbanen zijn voor de durfals maar zo geconstrueerd en onderhouden dat er eigenlijk niets mis kan gaan. Het merk Efteling kan zich geen ongelukken permitteren.

Overal waar je bent is wel een eetgelegenheid in de buurt. Luilekkerland is er niks bij. Zodra je binnenkomt zijn er oliebollen – de lucht alleen is al genoeg, voor sommigen. In de Midden Oosten-hoek Turkse pizza en Döner kebab, in de Chinese, Afrika en Mexico hoek de bijpassende happen. En natuurlijk Unox tentjes, Fish&chips, frietkotten en een ijscoman.

O ja, over Zwarte Piet gesproken: de Efteling is ook sterk in stereotypering. Voor de activist is daar nog veel te halen. De Kannibaal, waar je in  de kookpot kunt plaatsnemen, de Carnaval waarin je “langs allerlei culturen wordt geleid”. Maar ja, zo zit de wereld in elkaar volgens de Efteling.

De wereld met zijn vredige wachtrijen. Overigens heb ik zelf ca 30 jaar geleden besloten om me niet te ergeren in een wachtrij. Toen specifiek die bij de AH voor de weekboodschappen op zaterdag. Mijn toenmalige echtgenoot had op zaterdag zijn tennisclubje, “dus” was ik degene die de boodschappen deed. Daar was ik een tijd geïrriteerd door, niet zozeer bij het uitzoeken van de spullen maar vooral bij het wachten in de rij. De knop omgezet, en in de wachtrij  om me heen gaan kijken en me gaan amuseren en verbazen over wat er zoal te zien en te horen was.  Later eens in de rij bij een buffet commentaar gekregen: nog nooit iemand gezien die zo vrolijk en nieuwsgierig staat te wachten.

Vandaag in het MMKA trof ik een tekst over de organisatie van de stad. Ja, zo is het. De stad bestaat bij de gratie van organisatie, een systeem, en daar onderwerp je je aan.. . Eh…

WP_20131027_001

In de Efteling onderwerpt men zich aan het systeem, geheel vrijwillig. Er staan wel bordjes met mededelingen als: let op je tas, maar her en der staan buggies en boodschappenwagentjes mét tassen geparkeerd, in alle vertrouwen. Er is geen protest, geen oppositie, geen vandalisme of obstructie. En dan loopt het allemaal perfect.

Voor één dag, dan…

Voor de beeldvorming nog even een filmpje op een punt waar drie achtbanen tegelijk te zien en te horen zijn. Luister en huiver. Of: geniet. Afhankelijk van je persoonlijke voorkeur / vertrouwen in de techniek. Wachttijd per attractie 30 minuten.