Waarom zou je gaan vliegen als er treinen bestaan? Ik wou wel eens weer naar Italië. En wel naar Genua, om te beginnen, en dan nog rustig langs de kust richting Frankrijk. Eindigen in Marseille. Dan heb je toch twee belangrijke havensteden te pakken en een stukje ‘rustige’ kust er tussen. Per vliegtuig? Zou kunnen, maar dan aangevuld met de lokale treinen.

Ik koos natuurlijk voor de trein; je komt er slapend en de volgende morgen stap je uit in het centrum, waar je toevallig ook zou willen zijn. Als je een vlucht zoekt kan je alles vinden op 1 site: http://www.cheaptickets.nl bijvoorbeeld. Als je per trein naar Genua wilt: je komt een eind bij http://www.nsinternational.com. (Ze hebben zelfs een tamelijk goede app, waarmee ik ook alle tussenliggende routemogelijkheden kon vinden, maar daarover later). Alleen moet je, om te boeken, per onderdeel naar de maatschappij die dat gedeelte rijdt. En je krijgt per onderdeel een ticket, al dan niet met gereserveerde zitplaats of slaapplaats.

Ik regelde een heenreis naar Genua en een terugreis uit Marseille

.. alles prima. Met de regionale grensoverschrijdende trein van Arnhem naar Düsseldorf. Die was tot de zondagavond voor de ochtend dat ik vertrok, buiten bedrijf geweest wegens werkzaamheden. Altijd weer spannend of hij dan echt gaat.. maar dat was het geval! Vriendelijke conducteur, niet te druk, op tijd vertrokken, met een overstaptijd van een minuut of 50 op mijn aansluiting naar München, kopje koffie erbij.. wat wil een mens nog meer?

.. en daar begon het…

Kort voor Zevenaar stond de trein stil. De vriendelijke conducteur kwam even melden dat er een technische storing was, de machinist was ermee bezig – maar die was trouwens nieuw op deze trein. Duurde even. En je weet hoe dat gaat: als je eenmaal vertraging hebt pas je niet meer in de dienstregeling en loopt het steeds verder uit de hand. Zo werd mijn hele overstaptijd in Düsseldorf opgeslokt. Gelukkig bleek de aansluitende trein naar München ook een paar minuten vertraging te hebben – ik kon er nog net in springen. Wel in het verkeerde treinstel maar dat was bij de eerstvolgende stop opgelost.

Wat doe je met een paar uur in München? De zon schijnt, het is leuk om even de stad in te lopen. Koffertje in het bagagedepot, en gáán. Er wordt volop Dirndl gedragen, en Lederhose. Ja, het wordt Oktoberfest, maar ik heb het aan een paar mensen gevraagd en zo ziet het er ook uit: we dragen dat heel vaak. Ze komen ermee uit hun werk. Dan natuurlijk een biertje op een terras, met een kleinigheid te eten.

Nachttreinen.. ze zijn weer in opkomst

De nachttrein naar Genua… hoe zou die nou rijden? Nou, eerst naar Villach en Verona, dan Milaan, Genua, en eindstation La Spezia. De coupé-genote die er in Verona uit moet (om 6 uur) gaat vroeg slapen, krijgt op tijd haar ontbijt uitgereikt en verdwijnt stil uit ons bestaan. De andere jonge Duitse vrouwen, van studente wiskunde tot Notartzt, praten over wat ze zoal doen in het leven en wat ze voor plannen hebben vanaf La Spezia: grote rugzakken en wandelschoenen zeggen al genoeg. Een coupé verderop een gezin met 2 kleine kinderen en al hun bagage in een opvouwbare bolderkar. Dat lukt dus ook! Je bent dan wel een uurtje bezig met ontbijten en al je bagage weer (in het portaal) in de bolderkar laden, maar dan stap je mooi op tijd uit: hartje Milaan! Voor mij was het ontbijt relaxed, en tegen 9 uur stapte ik uit in Genua. Een paar honderd meter van mijn hotel in de Oude Stad. Het genieten begon meteen, met de monumentale stationsomgeving en daarna een wirwar aan kleine straatjes.

.. en dóór, naar Imperia

Een plaats aan de Ligurische kust; daar loopt al heel lang een spoorlijn. Een kaartje naar Imperia kwam eenvoudig uit de automaat in het station van Genua. Wel even opletten: je moet een trein selecteren en de prijzen per soort trein verschillen. Geen probleem. Alles wel van Trenitalia. Gereserveerde zitplaats, een uur en drie kwartier. Stap je uit in Imperia: een strak gebouwd betonnen station – in the middle of nowhere. De spoorlijn is gemoderniseerd en verlegd naar buiten de stadskern. Hoog over het dal. Klaar voor hogesnelheidstreinen? Die stations in the middle of nowhere ken ik wel uit andere, landelijke streken van midden Italië. Daar loopt de spoorlijn rechtdoor en liggen de dorpen / kleine stadjes een paar kilometer er vandaan, en je moet een bus of een taxi nemen. Maar: het oude station lag in het centrum van Imperia. Nu stap je uit in een onherbergzaam landschap zonder wegwijzer en zonder nering die normaal gesproken rond een station is: horeca, een winkel. Hier is niks.

Loop langs de rivier die in deze tijd van het jaar bijna droog is en zo kom je in Imperia Oost, waar mijn gereserveerde hotel ligt. De oorsprong van het stadje is op de west oever; zoals logisch was in die tijd, werd de stad op een hoogte gebouwd.

En toen werd het ingewikkeld..

Twee dagen later wilde ik weer verder: naar Frankrijk. De oude Romeinse stad Fréjus. De app van NS International wees uit dat ik 2x zou moeten overstappen: in Ventimiglia (grensstation) en in Cannes. De vrouw achter het loket zag het ook – maar ze kon mij dat niet verkopen. Oké, doe dan maar tot Ventimiglia. Ze zocht de goedkoopste mogelijkheid voor mij uit: een Regionale, ongeveer 4 euro. Die bleek vertraging te hebben; al gauw liep de voorspelde vertraging op tot minstens een uur. Een aanrijding met persoon. Men begaf zich naar het loket, waar de rij snel aangroeide want er moest omgewisseld of geld teruggevraagd worden. Tja, dat heb je met al die verschillende opties. Dacht ik, maar zij verzekerde mij dat ik in deze situatie ook met een ander type trein zou mogen reizen. Ik heb het niet op de proef gesteld want na een uur kwam er inderdaad een trein van het geplande type. In Ventimiglia uitstappen en aan de Italiaanse kant van het station tegen een stevig uitziende politiepost aan lopen. Maar je kon zo doorlopen naar de wachtkamer met loketten aan de Franse kant. Kaartje naar Fréjus, met overstap in Cannes? Nee, dat kan niet. Oké, dan maar tot Cannes en daar opnieuw kijken. Een prachtige rit pal langs de kust. Soms vrijwel over het strand, of met uitzicht op de mooie kustlijn. De bekende plaatsen, allemaal met een vriendelijk station in de plaats zelf. Ook zo in Cannes en daar kon ik een kaartje kopen naar Fréjus. “Waar staat die?” Daar, langs het andere perron. En ik word vriendelijk door de servicemedewerkers begeleid in de lift, door de tunnel en met de andere lift weer omhoog. Andere maatschappij..

Ik stap uit in Fréjus en ik zie hotel Aréna al liggen, aan de overkant van het station. Wel graag door de tunnel… die ligt honderd meter verderop. Vanuit mijn hotelkamer heb ik uitzicht op het station; de doorgaande, SNCF treinen rijden snel voorbij, af en toe stopt er een van Region Sud. Met onze ov chipkaart hebben wij het dan toch wel aardig geregeld; de samenwerking bestaat en is zichtbaar door de overstap-palen op de perrons waar meer maatschappijen rijden. Maar dat heeft ook even geduurd…

Van Fréjus naar Marseille: de app weet het..

In Fréjus stoppen dus vrijwel geen doorgaande treinen. Volgens de app moet je eerst een station terug, naar St Raphael-Valescure, om daar op een directe trein te stappen. 11.44 Vertrekken en dan om 12.25 de aansluiting. De dame aan het loket bezweert me dat de trein om 12.25 vertrekt; de online dienstregeling laat daar een streepje zien bij Fréjus. ’s Morgens vroeg stopt er wel een doorgaande trein maar verder urenlang niet. Gelukkig, de app heeft gelijk. Om 11.44 terug naar het oosten, richting Nice. In St Raphael-Valescure is het station wel kaal en onherbergzaam aan de ene kant, waar ook het busstation is gevestigd, maar langs het andere perron is een uitgebreide stationshal met alles d’r op en d’r aan, inclusief horeca in de directe omgeving. Gezellig! Er zijn prima digitale mededelingenborden met vertrektijd en bestemming. Na verloop van tijd flitst er af en toe een klein berichtje voorbij: 10 minuten vertraging. Ja, laat het vooral niet te duidelijk zijn. De NS is op een gegeven moment ook overgestapt op de formulering: de trein komt over ca 10 minuten. Na 10 minuten volgt er een enorm lang verhaal door de krakende luidsprekers; “Qu’est-ce qu’il dit?” “Le train va arriver”. Aha! En bijna op de geplande tijd arriveren we op Marseille St Charles. Een prachtig kopstation! Hoog gelegen, met een plateau ervoor met uitzicht over de stad; je duikt zó het leven in. Druk bewoonde wijken met bewoners van alle kleuren, veel te doen.

Op huis aan: de TGV naar Brussel en dan verder.

Wat een uitvinding: de TGV brengt me in 6 uur van Marseille naar Brussel Midi. Wel nét wat te laat voor de vervolgtrein naar Amsterdam; maar ja, die bleek toch niet gegaan te zijn. En de volgende ook niet. “Er zijn veel werkzaamheden”. Uiteindelijk kom ik bij het informatieloket. De enige manier om nog thuis te komen: kaartje omboeken naar Eurostar van 20.22 met gereserveerde zitplaats, tot Rotterdam en dan met aansluitend vervoer naar Arnhem waar ik dan precies om half 12 aankom. Wel even ruim 40 euro bijbetalen… maar dan loopt het verder ook gesmeerd. O ja, om bij Arnhem het station te verlaten moet je dan wel je QR code gebruiken… en vijf minuten later gaat de bus naar Velp. Soms zit het mee. Net voor middernacht thuis. Eh… toch niet gek want ik had de TGV in Marseille om 12.12…

Hoe scoort de trein ten opzichte van het vliegtuig?

Met het vliegtuig van Marseille naar Amsterdam – dat gaat eigenlijk niet direct, altijd met een overstap, en je bent ergens tussen 4 en 6 uur netto onderweg. Soms ook op rare tijden (bijvoorbeeld om 6 uur ’s morgens) vertrekken… Het vliegveld van Marseille ligt niet in het centrum van de stad. maar 27 km verderop. Op tijd zijn om in te checken, wachten op je bagage.. en dan natuurlijk ook nog van Schiphol naar huis. Ik denk dat het qua tijd niet veel verschilt – en nu had ik nog tegenslag in Brussel. Tel uit je winst. En zeg nou zelf, je zit toch vorstelijk, eersteklas in de TGV.. Het is duurder dan het vliegtuig, en afhankelijk van welke trein je hebt: véél duurder. Overigens is business class vliegen ook duurder dan Economy. En verder weten we hoe het komt: de trein is niet te duur maar vliegen is te goedkoop. Ze worden gematst met belastingvrijstellingen.

De app NS International biedt goed inzicht in wat er zoal rijdt; jammer dat het kopen van tickets nogal ingewikkeld is. En ik zit graag in de trein. Wachten op een station, met een boek bij je en wat naar de mensen kijken, en bij een langere overstap even de stad in. En vliegtuigen hebben ook nog wel eens vertraging geloof ik..