Is kunst ergens goed voor? En wat is het eigenlijk?

Deze zomer bezocht ik de Biënnale van Venetië. Veel kunst; op twee plaatsen een museale tentoonstelling en verder een groot aantal landenpaviljoens. Dat principe is al zo oud als de Biënnale.

Op het oorspronkelijke Biënnale-terrein (Giardini) staan permanent de landenpaviljoens. Ook Nederland heeft er een vaste stek. Elk land is verantwoordelijk voor wat daar wordt tentoongesteld – en dat zijn niet beslist landgenoten. Duitsland had bijvoorbeeld de krukjes-installatie van Ai Weiwei.

Image

De landen die in de oertijd niet meededen hebben inmiddels een plek gekregen op de tweede locatie (Arsenale) of elders in de stad. Bij sommige van die paviljoens zie je een zekere wrevel over de bevoorrechte positie van de A-landen. Een van de installaties bracht de A-locatie in beeld in een bassin waarin die was verzonken en slechts af en toe even boven water kwam… Venetië hè…

Portugal had iets leuks bedacht: zij hebben een boot ingericht en die voor de wal van de A-locatie gelegd. Met als extra attractie dat je er ook af en toe mee kunt  varen!

De buitenkant van de boot is typisch Portugees: een tegelplateau van Lissabon. Maar dan wel het Lissabon van nu.

Image

Maar de binnenkant: (Zie je hier geen video, klik dan op de titel van deze post:  Je moet maar durven )

Een grote installatie van textiel in blauwe tinten, met ledlampjes. Een duik in de diepzee, met fadoklanken op de achtergrond. Wat is het? Diepzee, baarmoeder…  Er is geen manier om er rationeel mee om te gaan. Je laat het gebeuren of je verzet je ertegen .  Mijn kleine zoon (inmiddels groot) was eens in een zwembad met zo’n bandje om zijn middel, en raakte op zijn kop. Dan helpt het bandje om je onder water te houden. Toen we hem weer hadden omgekeerd leek het of hij vertelde van een mystieke ervaring: Ik zag allemaal benen…

Mensen die in heftige tijden in organisaties hebben verbleven (en wie niet? ) herkennen vast dat gevoel van verzet: het grijpt je naar de keel.  Dat helpt niet echt.

Je  hebt het makkelijker als je om je heen durft te  kijken en nieuwsgierig blijft. Maar ja, dat is makkelijk gezegd.

Ook bij de bezoekers van deze installatie waren er die zich niet durfden overgeven. Terwijl het allemaal zo zacht was….