In de discussie onder mijn post over de levensverwachting van meisjes, haalde ik al even een artikel aan op de website De Correspondent.
Daar verscheen vandaag een vervolg op het eerste artikel; ik kon het niet laten om een reactie te schrijven.
Het artikel vind je hier:
https://decorrespondent.nl/121/waar-blijft-luilekkerland/6426368806-21f9ce9c
En mijn reactie was:
Het beeld wordt duidelijker! Inderdaad, de “betaalde” arbeid kan teruggebracht naar minder uren, maar de grijze economie, de onderlinge informele dienstverlening zal de overgebleven uren ruimschoots vullen. Kinderen opvoeden, mantelzorg, gezamenlijk groen, je ontwikkelen tot kleine klusser voor mensen die om bepaalde redenen niet kunnen omgaan met de afstoting van deeltaken door leveranciers. Jezelf blijven ontwikkelen voor een langer leuk werkzaam leven (van je 20ste tot je 80ste). Je inzetten voor gemeenschapstaken zoals wijkbeheer, organiseren van culturele en sportieve activiteiten, bestuurstaken en politieke verantwoordelijkheid. Is dit vrije tijd? Ja, in zekere zin. Het is “vrij indeelbare tijd”.

De angst dat robots altijd maar door kunnen werken en daarmee ons mensen, met onze behoefte aan rust, uit de markt prijzen: Dat is een kwestie van een verkeerde toerekening van het voordeel! Als je dat voordeel eenzijdig laat toekomen aan het kapitaal, dan is dat een voortzetting van een ontwikkeling die nu al zichtbaar is. De laatste tientallen jaren is de groei (voorzover aanwezig ) eenzijdig terechtgekomen bij de kapitaalverschaffers. Wat extra bij de overheid is beland zal grosso modo weer aan iedereen ten gunste zijn gekomen. De factor arbeid heeft er naar verhouding al heel lang niets bij gekregen. Misschien moeten werknemers en ZP-ers die robots maar gaan crowdfunden?