Het Valkhof – oude en recente kunst, en wat is creativiteit waard?

Vandaag bezocht ik het Valkhof in Nijmegen . Ik zag de nieuwe brug De Oversteek (er zijn al vele vergelijkingen gemaakt, maar ik heb toch de associatie met een bretel..)

toen ik de oude brug over ging, want die ligt voor mij nog steeds meer in de route. Dus ik passeerde ook die NS-stations die het meest voorbijgereden worden, Arnhem Zuid en Nijmegen Lent. Een schande is het. Je passagiers laten staan – en de passagiers in de trein er niet uit laten – omdat je vertraging hebt. Nou ja, daar gaat deze blog niet over maar ik moest het even kwijt.

In het Valkhof zag ik een aantal mooie tentoonstellingen.

Frank Boeijen met zijn nieuwe CD Een vermoeden van licht, waardoor 10 kunstenaars zich hadden laten inspireren. Met de muziek van Frank Boeijen op de koptelefoon kon je de tentoonstelling bekijken en de speciale krant met tekst van Hugo Camps lezen (op de site van Valkhof ook nieuw en oud Frank Boeijen te horen…http://www.museumhetvalkhof.nl/ ),

Nature Rewired, De nieuwe bedrading van de natuur, door Christiaan Zanikken. Een aantal wonderlijke machines die een verbinding, als je wilt een brug, tot stand brachten tussen natuur en techniek. De machines worden bijna menselijk; ze gaan ook in verschillende installaties  met elkaar in gesprek.

De kunstenaar is nog bezig om een kunstwerk te installeren dat mij nu alvast deed denken aan de Fregeïsche Velden ten westen van Napels: de grond borrelt en gist.

Maar de derde door mij bezochte tentoonstelling is uiteindelijk het thema voor mijn blog..

Gijs Frieling beschilderde de hele benedenruimte met een enorm tafereel. Titel: Vooruitgang. Hij beeldt een wereld af die in stevig contrast staat met de wereld van Christiaan Zanikken. Er is bijna geen techniek te zien. Hij schept een wereld waarvan je dromerig wordt (behalve dan als je met een grote groep naar een gids staat te luisteren – maar dan begrijp je er misschien weer meer van). De muren van  de grote ruimte zijn in 8 panelen verdeeld, met op elk paneel centraal een boom, en verder alles ingevuld met dieren (veel vogels), bloemen, schilderijtjes van taferelen rond Nijmegen, grafkruisen. Er staan roodbont geverfde houten banken om het allemaal eens rustig te kunnen bekijken.

Deze grote uil stond op een apart paneel, maar is ook her en der in het kunstwerk terug te vinden

Gijs heeft een ontwerp gemaakt, zelfs in de vorm van een maquette – maar de uitvoering heeft hij gedaan met de hulp van 8 anderen. Je kunt zien hoe het ontstond, op TV Gelderland. http://www.omroepgelderland.nl/web/nieuws-1/2039882/schilder-live-aan-het-werk-in-museum-valkhof.htm#.UpUGpKNgWM8

Een van de 8 bomen, deze met paarden en graven.

Een rondje lopen?

Wat heeft dit nu te maken met organiseren?

Sommige dingen zijn niet goed alleen uit te voeren. En gelukkig zijn er mensen die het prima vinden om – met wat persoonlijk ruimte, en die kregen ze – het design van iemand anders uit te voeren.

In de Middeleeuwen en ook in de 17de eeuw was het schildersatelier ook zo opgebouwd. De meester had het idee en zette het doek / werk in grote lijnen op en de leerlingen vulden details in. Gijs Frieling was er duidelijk over dat bijvoorbeeld een bepaalde bloem wel 100 keer in het werk voorkwam, en dat één van de uitvoerders zich had gespecialiseerd in die ene bloem. Mooi: Gijs zag het niet als voordeel dat het steeds sneller ging, die ene bloem, maar wel dat het steeds aandachtiger ging!  Dat mocht ook wel langer duren.

In een organisatie is er, als het goed is, ook een rolverdeling die past bij de vaardigheden en voorkeuren van de mensen. Niet iedereen hoeft altijd innovatief te zijn, en ook innovatief zijn is er in gradaties. Het is ook erg fijn als er gewoon mensen zijn die snappen wat de bedoeling is en dat trouwhartig en op de best denkbare manier uitvoeren. Dat is een heel respectabele en noodzakelijke functie.

Ikzelf zit er ergens tussenin. Ooit deed ik zo’n soort analyse en ik kwam er achter dat ik geen ontdekkingsreiziger ben maar een expeditieleider. Als het eenmaal een béétje bekend is wat we tegemoet gaan kan ik prima bedenken wat we nodig hebben en het team vormen en bij elkaar houden. Maar een echte ontdekkingsreiziger, ondernemer of uitvinder ben ik niet. Zoiets is goed om te weten. Ik kan echt genieten van het op pad zijn. Ook binnen de “bekende wereld” is er nog zoveel te exploreren…

Nog zo’n bijzonderheid: na een paar maanden gaat het werk van Gijs Frieling weer weg! Sommige kunst is niet bedoeld voor de eeuwigheid.
Dus als je het nog wilt ervaren moet je er op tijd bij zijn, tot 12 januari 2014.