De zomervakantie van 2022 was een beetje gemankeerd vanwege de aanstaande werkzaamheden van het Waterschap (waarover later) … maar toen was er ineens een venster om ff weg te kunnen. Op de planning stond nog een bezoek aan Documenta 15, mijn reisdoel elke 5 jaar, ooit begonnen als manifestatie vlakbij de Zonegrens: dat daar ook reuring moest ontstaan. Nou, die reuring was er dit jaar volop: het organiserend collectief ( ook nieuw: tot nu toe altijd 1 curator) uit Indonesië kende ik van hun Sonsbeek presentatie. Zij schakelden ook weer andere initiatieven in zodat de organisatie te maken kreeg met iets ongrijpbaars. En toen was er een heftig incident over een kunstwerk dat prominent op het plein voor het Frederichianum stond. Antisemitische motieven… en discussie over hoe de organisatie daar dan weer mee omging. Het evenement was kapotgeschreven… maar ik ging toch maar. En daar heb ik helemaal geen spijt van. Deze keer van buiten naar binnen gewerkt: eerst naar een kerk met presentatie van een Jamaicaanse gemeenschap waar kunst gemaakt wordt, samen geleefd, opgeleid…

Daarna naar een voormalig zwembad: het bad zelf was dichtgegooid met beton maar er waren nog veel details behouden. De Indonesiërs hadden er demonstratieborden (ook buiten) , activistische werken en ook een schilderij dat sprekend leek op het werk dat taboe verklaard was..

Dan via een voet-fietstunnel met beeld en geluid, naar de hoofdlocaties. In en rondom het plein.

Er waren inderdaad niet veel , zeg maar, standaard moderne kunst stukken. Daar was ook een poster over:

Tja, het bezoek was waarschijnlijk wat minder maar ik heb me uitstekend vermaakt. Kunst was proces geworden, en vooral in samenlevingen die ‘normaal’ niet mee mochten doen. In het Friedrichianum deze keer manifestaties van Roma, jonge filmers uit alle landen ter wereld, foto’s… en in de Documenta Halle een werkplaats waar oud metaal werd omgesmeed, een plek waar voedsel in keramiek te koop werd aangeboden en dan er tussendoor een skatebaan voor de kinderen en een drukkerij / printshop voor subversieve teksten. En ga zo maar door.

Toch nog vervroegd gesloten…

Uiteindelijk werd de manifestatie toch nog vervroegd afgesloten. De deelnemers zagen het niet meer zitten. Met alle gedoe was het hele idee van dialoog onmogelijk gebleken.

En nu, ruim een half jaar later…

Heb ik het er nog af en toe over, hoe dat ging met deze Documenta en wat ik daarvan vind.

Sinds ik begon met het bezoeken van de Documenta begin 90 er jaren, heb ik steeds de ontwikkelingen in de kunst mogen volgen. Kunst is niet meer alleen een mooi beeld of schilderij, kunst betrekt de toeschouwer in een installatie, kunst beschrijft een proces van tot stand komen en dat proces is onderdeel van het kunstwerk. En vroeger ook al maar tegenwoordig nog meer: kunst schuurt, het is soms niet prettig. Thema’s worden gekozen en uitgewerkt… dode dieren, politieke statements.. wat ik altijd heel verhelderend vind qua gedachte: sommige kunst hoeft niet bij mij boven de bank, die heeft een andere (belangrijkere) functie.