Een paar jaar geleden was ik in de winter ( nou ja, tweede helft maart dus het was alweer normaal licht, maar er lag nog wel een meter sneeuw) in Noord Noorwegen. En dat wordt dan toch wel een verslaving, die helderheid, het Noorderlicht ( toen niet gezien maar het had gekund)  en waarom mensen daar eigenlijk wonen? Kortom, de cultuurvraag.

En zo vertrok ik 13  februari naar Finland. Op de milieuvriendelijke manier: met de trein naar Travemünde en dan met de veerboot naar Helsinki, 29 uur varen.

Op de ochtend van 15 februari, tussen het drijfijs…

Helsinki is een stad met cultuur: veel musea, en een mooi muziekgebouw met veel concerten. Ik bezocht er twee: een (gratis) nazit van het HPO in de foyer met een kamermuziek bezetting voor de 1e van Mahler en een echt concert van het Radio Symfonie Orkest met o.a. Strawinski en Chopin.

Museum Kiasma

Kathedraal

Nazit door HPO-Club, in de foyer van het Muziekgebouw. Mahler 1 in kamermuziekversie

Orthodoxe kathedraal

Bij de haven; drijvende zwembaden met saunagangers

Concertzaal voorafgaand aan optreden Radio Symfonie Orkest

Pauzedrankje met snack besteld?

Natuurhistorisch Museum

Mooie presentatie over uitwerpselen van verschillende dieren…

Finlandia Hall (Aalto) met bevroren meer er achter

Hal van het station van Helsinki; hier werd ooit een officieel bal gehouden, vernam ik in het Nationaal Historisch Museum. Hetzelfde gebouw?

Met de trein naar Tampere; de kathedraal

Ook hier worden oude fabrieken hergebruikt voor kunst, cultuur en horeca

Kaleva kerk, op een heuvel in een buitenwijk

Poolschoenen gescoord met goed profiel (geen spikes meer nodig) en een lekker wollen vachtje

Dan naar Lapland: de nachttrein van Tampere naar Rovaniemi. Mijn slapie was een vrouw uit Tampere die 5 weken in Lapland ging werken als wildernisgids. Auto op de trein en vanaf Rovaniemi nog 200 km naar het noorden rijden.

In Rovaniemi was het -23; het Arktikum is een mooi gebouw met interessante collectie

Mijn appartementje lag aan de rivier; ’s avonds nog even een wandelingetje op zoek naar het Noorderlicht…

Een bijzondere bibliotheek van Alvar Aalto; documentatie op tafel..  en voordien een repetitie van het Lapland kamerorkest gespot in een kunstencentrum in een voormalig  Postdepot.

En weer verder, nu per bus: Sodankyla. Met tegenover mijn appartement een tentoonstelling van Alariesto: schilderijen als stripboeken met herinneringen aan zijn jeugd in Lapland.

Waar de rivier uitmondt in de Arctische Oceaan…

Een man was eenzaam en wou wel een vrouw; ze kwam uit de lucht vallen en ze was niet lelijk dus dat zat wel goed

.. al het bier opgedronken dat zijn vrouw zelf had gebrouwen voor een feest..

De oude kerk uit 1689

. en de begraafplaats. Hoe zouden ze dat doen?

Sodankyla als streekcentrum: 3 tankstations, onderhoudsbedrijven, 2 supermarkten, een juwelier, een beddenzaak, 2 restaurants die om 17.00 sluiten en een ruilwinkel

Uitzicht uit mijn raam; even een raampje open gehad…  een van dubbel.

Naar Inari; Villa Lanca met bijbehorende souvenirwinkel

dezelfde avond op Aurora Hunt. 4 Deelnemers en 2 organisatoren, zij op de sneeuwscooter en wij in de slee er achter. Met warme overall laarzen en helm met vizier

Ochtend, -27 in Inari.

Naar het Siida – Saamelais museo, over natuur, cultuur en geschiedenis van de Samen.

Terug wandelen langs de bevroren rivieren en meren; het Samen Parlementsgebouw

Terug met de bus naar Rovaniemi, 5 uur rijden. “De bushalte is daar ergens, bij het hotel”

Onderweg wordt ingestapt bij de grote all in resorts. “Het toerisme is de laatste jaren enorm gegroeid; grote hotels, en alles wat verhuurd kan worden wordt verhuurd. Maar voor onze eigen kinderen is er geen huis meer beschikbaar..”

Guesthouse Borealis met als charmantste onderdeel het beschilderde trapportaal

Per trein naar Oulu. Treinstellen op station Rovaniemi

Oulu; ergens bij een bushalte een bronzen beeldengroep

Uitzicht uit mijn raam, de kathedraal van Oulu

Naar het park

In de markthal

Nachttrein terug naar Helsinki

Kerk in de Rots

HAM Helsinki Art Museum

Hotel Seurahuone

Academische Boekhandel, met Café Aalto

Terug naar de boot, met de metro

Waarom zijn de Finnen het gelukkigste volk, terwijl het er ’s winters zo koud en donker is? Schoon, goed verzorgd, de wegen worden gestrooid en de sneeuw geruimd; kunst en cultuur, met de kleuterklas naar het park en naar het museum; hoge belastingen maar dan heb je ook wat.

De informatie die ik aantrof over het leven in Lapland was een verhaal over mensen die na het terugtrekken van het landijs aan het eind van de laatste IJstijd ontdekten dat de wateren visrijk waren en dat je (de kunst afgekeken van de schaapherders) je met je rendieren in een jaarrond economie kon handhaven. Zolang er geen vaste grenzen waren kon je vrij door het hele gebied trekken en dat gebeurde dan ook. Het vaststellen van de landsgrenzen en allerlei wet- en regelgeving (eind 19e eeuw) maakte een eind aan die leefwijze. De Lapse cultuur was bijna verdwenen maar tweede helft 20ste eeuw ontstond er een nieuw bewustzijn, samenwerking, stimuleren van de taal / talen, radiostation etc. En dus uiteindelijk (1996) een parlement. Plus een wetenschappelijk / cultureel netwerk o.a. in de (Aalto) bibliotheek van Rovaniemi.

Hout is er in overvloed: als grondstof voor papier en meubels, als brandstof… Het bos wordt niet uitgeput maar verstandig beheerd. Fins design is beroemd en de digitalisering lijkt me vergevorderd. Wie is er níet groot geworden met een Nokia? In de trein was ik zo ongeveer de enige met een geprint kaartje; iedereen liet even zijn telefoon zien. Alleen in Noord Lapland waren er wat problemen met de elektronica / internetverbindingen: als er sterke instraling van de zonnewind (geladen deeltjes, oorzaak van het Noorderlicht) was…

In de buitenwijken van Helsinki zag ik mooie wijken met goede appartementen aan het meer / park. En ’s zomers weer een totaal ander plaatje natuurlijk. De natuur is indrukwekkend, ook zonder Noorderlicht spektakel. Dat is fijn voor de Finnen zelf maar het trekt ook veel toerisme. Mét de bijbehorende nadelen dus.

“Finland het gelukkigste land”… dat is natuurlijk altijd relatief. Maar ruimte en een beetje zekerheid, dat helpt wel.

P.S. : Vandaag 25 maart ontmoette ik in het Stamhotel iemand die in dezelfde periode in Noord Finland had verbleven – in een lodge met een all in pakket, en de hele dag sportief buiten in de sneeuw, óók bij -25.  Weg van alles. Wat een totaal andere beleving! Ik ben tevreden met mijn keuze en zij met de hare.